Trang tiếng Anh

      Đạo Phật Ngày Nay 

Trang tiếng Việt

   

...... ... .  . .  .  .
TÔI ĐỌC
"ĐẤT VIỆT, NGƯỜI VIỆT, ĐẠO VIỆT" 
& "HÀNH HƯƠNG ĐẤT PHẬT" của Phan Thiết

Trần Chung Ngọc


IV. Thay Lời Kết.

Trên đây tôi đã phân tích một vài đoạn Phan Thiết viết về Phật Giáo và Ki Tô Giáo trong hai cuốn Đất Việt... HHĐP của Phan Thiết. Tôi đã chứng minh rằng 7 nhận định về Phan Thiết tôi đưa ra ở đầu bài là đúng. Tôi có nên tiếp tục phê bình Phan Thiết hay không? Tôi nghĩ là không nên. Không có cách nào tôi có thể viết ra tất cả những gì tôi muốn phê bình Phan Thiết. Vì mở bất cứ trang sách nào trong hai cuốn trên của Phan Thiết tôi cũng thấy, nếu Phan Thiết không viết bậy bạ thì cũng viết nhảm nhí, không nhảm nhí thì cũng tục tĩu, không tục tĩu thì cũng gian xảo, không gian xảo thì cũng sai lầm, không sai lầm thì cũng bịa đặt, không bịa đặt thì cũng hoang đường, không hoang đường thì cũng huênh hoang, trống rỗng v.. v.., và cứ liên miên như vậy từ trang sách này sang trang sách kia. Tôi không thể ngờ được một người tự xưng là "trí thức Công Giáo" mà lại có thể cho ra đời những cuốn sách vô giá trị như vậy. Đọc các tác phẩm khác của những trí thức Công Giáo khác như Nguyễn Văn Chức; Nguyễn Cần (alias Lữ Giang, alias Tú Gàn); LM Phan Phát Huồn; LM Vũ Đình Hoạt; nhóm tác giả cuốn Trần Lục gồm có các Đức Ông, Linh Mục, và trí thức Công Giáo v...v..., tôi thấy không ít thì nhiều, họ đều vấp phải những sai lầm căn bản sơ đẳng, những xuyên tạc cố ý về Phật Giáo, những huênh hoang vô lối về Công Giáo, bắt nguồn từ những hiểu biết méo mó, lệch lạc, không những về lịch sử, về Phật Giáo, mà còn về cả ngay chính tôn giáo của họ nữa. Tôi không tin là trình độ của họ không đủ để hiểu rõ những vấn đề liên hệ. Nhưng tại sao tất cả lại viết một chiều như vậy? Trong khi nghiên cứu về Công Giáo, tôi đã tìm ra đáp án. Đáp án này nằm trong vài tài liệu sau đây:

1. Trong cuốn A Modern Priest Looks at His Outdated Church (Một Linh Mục hiện đại nhìn vào Giáo hội lỗi thời của ông ta), Linh mục đã để ra nguyên một chương 3 để nói về Con Người Công Giáo (A Man Who Is a Catholic). Sau đây là một vài đoạn trong chương trên.

"Người Gia Tô nhìn thế giới qua một hệ thống làm cho hắn không còn là chính hắn nữa... Hắn chưa bao giờ biết niềm vui của sự tìm hiểu, sự kỳ diệu của sự khám phá, sự hồ hởi của sự tự do quyết định cho chính mình...Hắn đã được dạy để đọc cái gì, nghĩ như thế nào, và coi ai là bạn...

Tôi quan sát người Gia Tô đến xem lễ và thương hại cho sự đào luyện đã làm cho đầu óc hắn bị vặn vẹo và ý niệm về tôn giáo của hắn méo mó. Hắn tới xem lễ vì những lãnh tụ tôn giáo, những người cũng dễ bảo và không có nghị lực như hắn, bảo hắn tới. Hắn đọc những lời cầu nguyện gói ghém trong những câu cứng ngắc và làm những cử chỉ hoàn toàn xa lạ với lối sống hiện đại của hắn. Hắn sống trong một thế giới của máy bay phản lực và bom nguyên tử, và cầu nguyện trong một thế giới của ma thuật thuộc thời Trung Cổ.

Trong cuộc sống hàng ngày, hắn đồng hành với sự hữu hiệu và tiến bộ...Hắn có những quan điểm về sự hòa bình trên thế giới, có những ý kiến về cải cách ngân sách, những tư tưởng về cách phòng ngừa tội ác v..v.. Nhưng trong lãnh vực tôn giáo, hắn là một người máy chỉ có thể nhắc lại những câu trả lời mà hắn đã học. Hắn chấp nhận không hề phản kháng mọi quyết định của giới linh mục, có vẻ như trầm tư khi nghe người ta xào xáo lại những sự thật mà hắn đã học ở trường, và ủng hộ cái giáo hội đã tước đoạt đầu óc của hắn...

Hắn vẫn tin rằng cả thế giới sẽ theo đạo Gia Tô trước ngày phán xét, và đức tin của hắn là một dấu ấn của tình yêu thương đặc biệt của Thiên Chúa, và cái chết sẽ biện minh cho sự dũng cảm trong sự chọn lựa của hắn.

Hắn không có quyền hành xử theo lương tâm của mình, hoặc quyền chọn những nguyên tắc giúp ích cho hắn. Hắn là một tín đồ Gia Tô, một đứa trẻ, đòi hỏi người khác quyết định cho hắn...

Do đó, người Gia Tô không thực sự hiểu ý nghĩa của đối thoại, chỉ có thể đưa ra những luận cứ để chống đỡ lập trường mà hắn thừa hưởng từ khi còn nhỏ..

Người Gia Tô là một dịch vụ trả lời được tổ chức với nhiệm vụ đầu tiên là bảo vệ giáo hội."

(The Catholic man sees the world through a system which forbids him to be himself... He has never really known the joy of search, the wonder of discovery, the exciting freedom of personal decision... He has been taught what to read, how to think, and whom to call his friend...

I watch the Catholic come to Mass and pity the formation that warped his mind and distorted his religious sense. He comes because he has been told to come by religious leaders who are as docile and listless as he. He reads the prayers wrapped in stilted phrases and makes the gestures totally foreign to his modern way of life. He lives in a world of jets and atomic bomb, and prays in a world of medieval magic...

In his business his eye is tuned to efficiency and progress... He has views on world peace, opinions on fiscal reform, thoughts on crime prevention... But in religion he is a robot who can only recite the answers he has learned. He will accept the priestly decisions without protest, appear thoughtful when he hears a rehash of the truths he learned in school, and support the Church that robbed him of his mind...

He still believes that the world will be Catholic before the judgment comes, that his faith is a mark of special love from God, that death will justify the valor of his choice...

He has not the right to follow his own conscience, or the power to select the principles that give him help. He is a Catholic, a child, who demands that another make for him his choice...

Thus, the Catholic man cannot truly know the meaning of dialogue, but only give arguments to defend the position he has inherited from his youth.

The Catholic man is an organized answering service whose first obligation is to protect his Church..).

2. Linh Mục Ernie Bringas (Ibid., trg. 70) mô tả đầu óc lỗi thời, mà tôi dịch thoát là khuyết tật, của các tín đồ Ki Tô như sau:

"Đầu óc khuyết tật đã được định nghĩa như là một đầu óc nhìn thế giới theo một trình độ hiểu biết đã lỗi thời. Mô tả đúng hơn thì đó là một đầu óc có thể hiểu mọi khía cạnh của suy tư ngày nay trừ trong một địa hạt: một điểm mù trong sự cân nhắc trí thức. Nói cách khác, mức độ lỗi thời được thu hẹp trong một lãnh vực nhận thức chuyên biệt chứ không phải trong toàn bộ sự nhận thức."

(The astrolabe mind has been defined as one which views the world from an outdated level of knowledge...The astrolabe mind is more accurately described as a mind that comprehends all aspects of contemporary thought except in one area: a specific blind spot in intellectual judgment. In other words, the degree of mental obsolescence is restricted to one specific area of perception, not overall perception).

Sau khi định nghĩa thế nào là đầu óc khuyết tật, LM Bringas đi vào chi tiết và trình bày đầu óc khuyết tật của các tín đồ Ki Tô Giáo như thế nào, trg. 78:

"Các tín đồ Ki Tô từ chối không cho phép một nghi vấn nào về cái mà họ coi như là chân lý mạc khải. Nếu Thánh Kinh là những lời của Thần Ki Tô và Giáo hội được thành lập bởi chính con của Thần, Giêsu, (điều này trái ngược với sự kiện là Giêsu tin rằng sẽ trở lại trần ngay khi một số môn đồ của ông còn sống như được viết trong Thánh Kinh, vậy lập giáo hội để làm gì? TCN) thì không thể có sự sai lầm trong cách diễn giải Thánh Kinh của Giáo hội. Nêu nghi vấn hay thách đố những nền tảng này có nghĩa là phá ngầm giá trị và quyền năng của Thánh Kinh, của Giáo hội, và của Giêsu. Do đó, không giống như các bộ môn đã trưởng thành, loại bỏ những tư tưởng sai lầm trong cuộc đấu tranh tìm chân lý, hầu như ở khắp nơi Ki Tô Giáo đều loại bỏ những khám phá nào của khoa học không phù hợp với những quan điểm truyền thống về Thánh Kinh. Sự xâm nhập của các quan điểm mới vào trong thế giới riêng biệt của Thánh Kinh và Giáo hội được coi như là xúc phạm thánh thần và do đó không thể chấp nhận."

(Christians refused to allow a question mark on what they considered to be divine truth. If the Bible was the word of God and the Church was created by God's own son, Jesus, there could be no error in how the Church interpreted the Scriptures. To question or challenge these foundations would undermine the validity and authority of the Bible, the Church, and Jesus. Thus, unlike other maturing disciplines that discarded faulty thinking in their struggle to obtain truth, Christianity almost universally rejected findings of scientific investigation that conflicted with traditional views about Scripture. The intrusion of new perspectives into the exclusive sphere of Bible and Church was viewed as sacrilegious and therefore unacceptable).

3. Riêng đối với những trí thức Gia Tô Việt Nam, trong bài Tản Mạn Chung Quanh Cuốn LM Trần Lục, đăng trong Giao Điểm số 35 Chuyển Luân số 20, sau khi kết hợp một số trí thức Gia Tô, cách họ viết, và đối tượng viết của họ với nhau trong một phương trình, tác giả Nguyễn Ngọc Quỳ đã đưa ra nhận xét như sau:

"Tôi...giật mình tìm ra được đáp án cho hiện tượng quái đản nói trên: cứ người Công Giáo làm thì Công Giáo Việt Nam phải nhắm mắt mà khen. Bất chấp chuyện làm có xấu mấy đi chăng nữa. Họ không lý đến sự thật, và cũng chẳng cần đắn đo xem có xúc phạm đến dân tộc hay không. Tình cảm tôn giáo của người Công Giáo Việt Nam mạnh hơn liên đới của họ đối với đất nước Việt Nam, và áp đảo hẳn một chút lương thiện trí thức nào đó còn sót lại của tinh thần đại học mà họ tiếp thu. Họ chỉ có một tiêu chuẩn để đánh giá: Có lợi hay có hại cho Công Giáo?

Đáp án này không chỉ giải thích riêng "vụ" Trần Lục, mà còn làm sáng tỏ thêm ứng xử văn hóa và đánh giá lịch sử (lúc đầu có vẻ khó hiểu) của họ qua những trường hợp rõ ràng không chối cãi được khi họ chạy tội cho những đồng đạo Pétrus Trương Vĩnh Ký, Nguyễn Bá Tòng, Lê Hữu Từ, Nguyễn Trường Tộ, Alexandre de Rhodes,... hay khi họ phản ứng hằn học với các phong trào yêu nước chống xâm lăng của Văn Thân, Cần Vương, và các vua triều Nguyễn. Điều thê thảm và bất hạnh cho chính họ (và một phần rất nhỏ cho dân tộc Việt Nam) là ứng xử tâm lý đó đã trở thành vận động có tính quy luật trong tâm thức tôn giáo của người Công Giáo Việt Nam."

Kết hợp 3 tài liệu trên với nhau, chúng ta đã hiểu tại sao Phan Thiết, cũng như một số trí thức Gia Tô Việt Nam, lại có những ứng xử không phản ánh trung thực trình độ trí thức của họ. Họ đáng thương hay đáng trách? Theo giáo lý từ bi hỉ xả của Phật Giáo thì họ quả thật là những người đáng thương. Đáng thương vì nằm trong bóng tối dày đặc của ý thức hệ La Mã. (Dr. Barnado: the thick darkness of Romanism). Vì sự cuồng tín tôn giáo, vì đầu óc đã bị giáo hội tước đoạt, vì không có khả năng quyết định cho chính mình v..v..., họ nghĩ rằng họ có thể bảo vệ niềm tin của họ bằng cách xuyên tạc để hạ thấp Phật Giáo, một tôn giáo lớn đã ngấm vào xương tủy người dân Việt. Họ đang làm công việc của con Dã Tràng. Tại sao? Vì họ quên mất bốn điều căn bản sau đây:

1. Lịch sử 2000 năm của Thiên Chúa Giáo là một lịch sử đẫm máu, chứa đầy tội ác, một lịch sử đã gây nên bao bất hạnh cho nhân loại. Lời xin lỗi của Giáo Hoàng Gion Pôn Hai gần đây đã khẳng định điều trên. Trong khi đó, lịch sử truyền bá Phật Giáo trong hơn 2500 năm không hề làm đổ một giọt máu. Làm cách nào họ có thể hạ thấp Phật Giáo để tôn vinh Thiên Chúa Giáo? Lịch sử Giáo hội Gia Tô Việt Nam càng rõ ràng hơn nữa. Làm sao họ có thể tôn vinh những tội đồ của Việt Nam như các giáo sĩ Alexandre de Rhodes, Marchand v..v.., hoặc như Nguyễn Trường Tộ, Pétrus Ký, Trần Lục, Nguyễn Bá Tòng, gia đình họ Ngô v..v... thành những người mà tổ quốc phải ghi công?

2. Theo định luật tiến hóa, trí tuệ con người càng ngày càng mở mang, không có cách nào giáo hội Gia Tô có thể ngăn chận được chiều hướng này. Do đó, những điều mê tín, hoang đường, phi lý, phi lôgic, phản khoa học v...v... của thời Trung Cổ không thể đứng vững trong thời đại này và trong tương lai.

3. Sách, báo, tài liệu nghiên cứu về nền Thần học Ki Tô và những sự thực lịch sử của Gia Tô Giáo đều do chính những người trong Giáo hội, hoặc những học giả, chuyên gia tôn giáo, giáo sư đại học trong Ki Tô Giáo nói chung, viết. Cho nên, khó mà có thể phủ bác những công cuộc nghiên cứu của giới trí thức này.

4. Trong cuốn Công Giáo Chính Sưtôi đã đưa ra 15 nhận định về Ki Tô Giáo của những nhân vật trí thức có tên tuổi trên thế giới. So sánh những nhận định này với những nhận định về Phật Giáo của một số trí thức khác trên thế giới chúng ta thấy rõ sự tương phản giữa Phật Giáo, một tôn giáo Giác Ngộ dựa vào trí tuệ, lý trí, và tu tập; và Ki Tô Giáo, một tôn giáo Cứu Rỗi dựa vào một đức tin không cần biết, không cần hiểu. Chúng ta cũng thấy rõ tinh thần khai phóng trong Phật Giáo tương phản với tinh thần nô lệ trong Gia Tô Giáo.

Tôi hi vọng những ai định viết sách với mục đích tương tự như của Phan Thiết để hạ thấp Phật Giáo và tôn vinh Ki Tô Giáo hãy suy nghĩ kỹ về bốn điều căn bản trên trước khi đi đến quyết định bắt tay vào một công việc mà, vì sự thiếu hiểu biết, thiếu lương thiện trí thức v..v..., chỉ có thể mang lại những phản ứng ngược chiều, chẳng có ích lợi gì cho bản thân, cho giáo hội, và cho ngay cả chính tôn giáo của mình.


Phần | 1 | 2 | 3 | 4 |

 


Cập nhật: 27-4-2000

Trở về thư mục "Điểm sách"

Đầu trang