- Một mảnh đời của chị !
- Từ Khoa
Cuối cùng thì Ban Liên Đoàn cũng phải chấp thuận cho
Thanh được tạm ngưng sinh hoạt đoàn trong 6 tháng, nàng muốn được
vài tháng thảnh thơi để thanh toán việc nhà : việc giữa nàng và
Tâm, chồng nàng. Thật sự ra trong thâm tâm nàng biết chắc vài
tháng tới đây cũng chẳng giải quyết được, vì Tâm nhất định
muốn nàng bỏ hẳn sinh hoạt gia đình Phật tử. Anh ta viện đủ cớ,
nào là :
- Chuyện sinh hoạt đoàn thể là việc đàn ông, các
ông kia làm việc đó là phải, còn em, giúp được phần nào hay
phần đó chứ đâu thể như các ông ấy được. Tóm lại, phụ nữ
có nhiều giới hạn hơn đàn ông, không thể đi sớm về khuya như
các ông, không thể bỏ con cái. Còn anh, anh không thể thay em để
chăm con, nói xa hơn, anh không thể thay em sanh nở nếu chúng ta có
thêm đứa nữa. Mà em cũng không thể vác cái bụng bầu ra thổi
còi, hét lác ở giữa sân cỏ hay trên chùa được.
Hoặc :
- Em là đàn bà, nhẹ dạ, cứ bị các ông ấy lợi
dụng, trao hết chuyện nọ đến việc kia, em đã có gia đình, đâu thể
như đám thanh nữ còn độc thân kia, muốn đi đâu thì đi, ở đâu
thì ở, đến đâu thì đến. Thậm chí đám thanh nữ kia mỗi lần ra
khỏi nhà là cha mẹ chúng lo đến cháy ruột ra...
Còn bao nhiêu câu trái tai, bao nhiêu nét ác cảm gai
mắt Tâm đổ lên tổ chức gia đình Phật tử làm Thanh tức nghẹn
lên được. Đôi lúc nàng đã phải bật khóc, lòng ấm ức. Riêng
Tâm, anh ta vẫn tỉnh bơ, không một nét hối hận, không một chút cảm
động như mấy năm về trước mỗi lần anh đã làm vợ khóc. Câu
"Từ cổ chí kim nước mắt phụ nữ là vũ khí vô địch" có
lẽ nay đã gặp đối thủ như Tâm.
Thanh cũng không còn muốn giải thích hay biện bạch,
nàng đã cạn lời mà chồng vẫn không thông cảm cho nàng. Anh ta
thừa biết rằng các em thanh thiếu nữ đang cần sự dìu dắt của
một người chị như nàng. Anh ta cũng dư biết rằng tổ chức áo lam
đâu phải là một tổ chức vô kỷ luật, vô đạo đức đến nỗi
các em gái nàng bị lợi dụng bởi các em trai đâu. Kỷ luật luôn
được các anh huynh trưởng nhắc nhở, đạo đức thường được
các Thầy răn dạy. Các điều luật của tổ chức đã là những
điều đạo đức, các bài pháp của quý Thầy đều là những lời
đức hạnh siêu phàm. Vậy mà anh ta cũng thốt ra được những ý
nghĩ đen tối đó để ám chỉ phẩm cách tổ chức và đạo đức
thanh thiếu niên, những đứa trẻ, những đứa em ngây thơ của
nàng, mà nàng cùng các anh chị khác hết sức dìu dắt thành những
người mến Đạo yêu Quê.
Nàng khoác áo lam cũng vì lý tưởng đó, nàng tình
nguyện chung vai đâu lưng trong giai đoạn khó khăn tại hải ngoại này
cũng vì lý tưởng đó. Đã bao lần nàng gào lên với Tâm :
- Anh nín đi, anh trách em như thế nào cũng được, xin
anh hãy tha thứ cho tổ chức của chúng em và các anh trong ban huynh
trưởng. Họ không liên can đến chuyện hoặc đến những lý lẽ anh
muốn ngăn cản em đi sinh hoạt gia đình Phật tử, các anh chị ấy xả
thân vô vụ lợi, anh đừng dùng hai chữ "lợi dụng" chỉ
trích họ, không có ai lợi dụng em cả.... Em thấy việc nào cần làm
thì em làm, việc nào có ý nghĩa thì em đóng góp ... hu... hu...
- Nhưng tôi không muốn thấy cô làm những chuyện vô
ích như vậy !!.
- Anh biết gì mà anh nói là vô ích. Đối với anh chỉ
thấy có ích cho cá nhân, cho bản thân thì mới là có ích sao. Anh
ích kỷ vừa vừa chứ !!.
- Phải, tôi ích kỷ, tôi không là thần thánh, là bồ
tát cứu nhân độ thế như cô, không hăng say phục vụ lý tưởng
quên mình như cô, lối hăng say xả thân theo kiểu cộng sản. Tôi
đầy những điều phàm tục trên mình, tôi sống phàm phu, chỉ biết
làm ăn lo cho vợ, cho con, cho gia đình. Nhưng có một điều tôi biết
tôi không làm sai là vợ con tôi không thua kém ai, không mất thể
diện với ai. Còn cô, hoàn hảo lắm, vinh quang lắm, ra đường con nít
bu quanh xưng tụng "chị" với lòng ngưỡng mộ. Đôi lúc tôi
thấy thẹn dùm... !!.
- Anh nói vậy mà anh cũng nói được sao ?. Trời ơi,
đâu phải trên thế gian này vật chất đầy đủ, cơm no áo ấm là
đã hạnh phúc, là đã an vui đâu. Niềm vui là trạng thái của tinh
thần, nói cách khác là một khía cạnh của tâm linh. Em đâu phải
là thần thánh đâu, cũng không dám ví mình là Bồ tát nữa, tìm
vui trong lý tưởng của em một tý thôi mà !; Sao anh nặng lời mỉa mai
em nhiều dữ vậy ? ... hu ... hu ... hu ...
Nàng ngồi phịch xuống giường, đưa hai chân lên bó
gối, úp mặt khóc tức tưởi. Tâm, như kẻ chiến thắng vẻ vang sau
cú knock-out, anh bỏ mặc vợ ngồi khóc, lặng lẽ ra ngoài phòng khách
mở truyền hình xem đá banh. Hai đứa con Thanh ở phòng kế bên, từ
nãy đến giờ nghe bố mẹ cãi nhau, chúng im thin thít, rút đầu trong
phòng, nghe chừng chiến tranh đã đến hồi tạm ngưng chúng mới thò
đầu ra xem. Dĩ nhiên là chúng không lạ gì kết quả cuộc chiến là
mẹ chúng thua, vì từ xưa đến nay, cứ mỗi ngày chủ nhật đi sinh
hoạt về là có chiến tranh, mà có lần nào mẹ chúng nó thắng
đâu. Hai đứa đều được mẹ cho đi sinh hoạt, khi chúng khoác áo
lam đã làm cho Tâm gai mắt lắm, có lần gây với vợ chưa hả,
chàng gây luôn cả với con :
- Tụi bay học hành xong chưa mà cứ lo đi chơi, tụi bay
đừng thấy tao làm lơ mà qua mặt nghe chưa ??.
Hai anh em chúng cúi đầu chuồn vô phòng gấp, chúng
biết chúng không có lỗi, đi sinh hoạt gia đình Phật tử là mẹ
chúng khuyến khích chúng đi, chứ thật sự trong thâm tâm chúng cũng
không ham thích chi mấy. Sanh ra ở hải ngoại, chúng có rất nhiều
thứ vui chơi giải trí khác ở nhà, nào là game boy, phim trên đài
truyền hình và tụ tập với bọn bạn Tây. Đi sinh hoạt, chỉ có lúc
chơi trò chơi thì còn lôi cuốn chúng một tý, chứ những lúc nghe
thuyết pháp thì "chán ơi là chán !, chuyện kể gì chẳng hay tí
nào !". Còn nhạc thì chúng cũng thấy vui vui, nhưng đi trại hay đi
đâu, chúng vẫn thích đeo theo chiếc baladeur (1) để nghe Michael Jackson hay
Maddona hát hơn. Chúng vui thú bên bờ vực thẳm của sa đọa, trong
một xã hội phương Tây mà nền đạo đức đang bị lung lay, một cuộc
sống xa dần cội nguồn dân tộc, dù thân xác chúng có được sự
sửa chữa tối tân của thẩm mỹ viện đến đâu đi chăng nữa thì
chúng cũng không thể lột xác thành người bản xứ được. Một
thế hệ như vậy đang được các anh chị huynh trưởng giằng co, níu
kéo chúng trở về với nề nếp cao đẹp của dân tộc, của quê
hương để chúng biết giữ gìn những nét cao đẹp của tổ tiên.
Các anh chị níu kéo giằng co với một cán cân rất yếu, nhưng các
anh chị vẫn không nản, vẫn cố gắng không một chút xao lãng vì tình
thương đàn em quá lớn lao. Thanh cảm nhận được điều đó, nàng
thừa biết cuộc đời là khổ, nhưng không ngờ số phận nàng lại
chua như vầy.
- * *
- *
Từ ngày Tâm thất nghiệp, sang một chiếc xe bán chợ,
công việc cực khổ khiến anh hay bẳn gắt, nàng thông cảm với
chồng điều đó. Mỗi lần anh chở hàng ra chợ bán, nàng ở nhà
nào có được rảnh tay, đi chợ, làm hàng,... Thỉnh thoảng điện
thoại reo, tiếng chồng oang oang trong máy:
- Em mang ra cho anh chừng 200 cuốn chả giò gấp. À, nhớ
làm thêm nước mắm,...
Hoặc :
- Ra phụ anh với, hôm nay người ta mua đông quá. Nhớ
mang theo tôm, thịt và rau để cuộn gỏi cuốn ... vân vân và vân
vân...
Cứ mỗi lần như vậy là nàng bắn người lên, mở
tủ lạnh xem thứ nào còn thứ nào hết, rồi tay năm tay mười làm
hàng, lấy xe bus mang ra cho Tâm. Việc nhà một trăm thứ, không thứ
nào có tên, nàng có ngơi tay đâu ( ?). Buôn bán hôm được hôm
vắng, những ngày hàng không chạy, vợ chồng con cái thi nhau ăn chả
giò, gỏi cuốn thay cơm. Nỗi khổ tâm đó đâu phải nàng không
biết, nàng thường an ủi chồng :
- Anh đừng buồn, trời cho được bữa nào hay bữa
đấy, gia đình mình trông lên không bằng ai nhưng trông xuống cũng
còn hơn chán vạn mọi người. Ở xứ này, mình đâu sợ chết
đói, con cái mình đâu đến nỗi sợ thất học, thiếu thốn ....
Miệng an ủi chồng, nhưng buôn bán ế ẩm, cực nhọc
thì ai lại không buồn, nàng lại là đàn bà, nỗi phiền muộn dễ
bộc phát và dai dẳng, "sao mình thông cảm với anh ta như thế mà
chỉ có mỗi chuyện Gia đình Phật tử, anh ta lại không thông cảm
với mình được nhỉ ??". Cả trăm lần tự hỏi và cả trăm lần
nàng vẫn không tìm được câu trả lời, đôi lúc nàng cầu nguyện
chư Phật và chư Bồ Tát xui khiến cho Tâm thông cảm được với
nàng.
- * *
- *
Ngày còn ở bên đảo, chính sinh hoạt gia đình Phật
tử của nàng đã gây cho Tâm sự đam mê yêu mến, anh thường
đến chùa phụ giúp Thanh những công việc lặt vặt vào mỗi dịp lễ.
Chùa đơn sơ, nhà tranh vách ván, lượng Phật tử lên đến mấy
ngàn, Thanh cùng các anh chị em đoàn sinh làm không xuể. Tâm đến
với đoàn tư cách chỉ là một bạn đoàn, chủ đích của anh chỉ là
muốn được lòng Thanh, nên chẳng ngần ngại lên chùa phụ giúp các
đoàn sinh gia đình Phật tử căng bạt, kê bàn, xếp ghế. Thậm chí
anh cũng theo Thanh xuống bếp cắt rau, rửa chén, và lên chánh điện
tụng kinh lễ Phật. Những hành động của Tâm như là một Phật tử
thuần thành khiến Thanh giao động tâm hồn. Đôi lúc nàng nghĩ :
"Nếu mình thích giáo dục thanh, thiếu niên thành Phật tử, thì
đối với anh ta mình cũng có thể giúp anh ấy trở thành Phật tử
được vậy !". Và nàng tìm hiểu tâm tánh Tâm nhiều hơn,
"xét ra thì Tâm cũng là một thanh niên hiền từ, biết say mê
mục đích đã vạch ra". Thời đó có nguồn dư luận trong trại cho
rằng : Cao ủy xét trường hợp là một cặp vợ chồng sẽ sớm
được nước thứ ba tiếp nhận, thêm nữa, Tâm lại có một
người em cô cậu đi trước đã định cư ở Pháp có thể bảo lãnh
cho anh ta. Nên cuối cùng, để sớm được định cư ở nước thứ
ba, nàng đã quyết định thành hôn cùng Tâm. Thời gian đẩy đưa,
đoàn sinh cùng huynh trưởng thay nhau tiếp nối kẻ đến người đi,
mỗi lần đón nhận đoàn sinh mới chưa thoả niềm vui thì lại đến
những lần chia tay là những lần anh chị em lam viên bùi ngùi rơi lệ.
Chừng nửa năm sau thì vợ chồng nàng cũng được Pháp tiếp nhận,
lúc đó nàng đang có mang thằng Lạc. Ngày rời đảo, nàng chia tay
cùng anh chị em trong nước mắt.
Những ngày đầu định cư, do sự hội nhập khó khăn
vào xã hội mới, toàn thời gian bị thu hút vào vấn đề học tiếng
địa phương, cùng những chuẩn bị cho đứa con đầu lòng ra đời và
tìm kế mưu sinh, hai vợ chồng gắn bó bắt tay xây dựng đời sống
nơi xứ lạ quê người. Tâm rất thương yêu vợ, dù vợ chồng
được sự trợ cấp xã hội nhưng anh sẵn sàng làm bất cứ việc
gì có người kêu đi làm, từ việc khuân vác nơi các tiệm chạp
phô Á đông cho đến việc rửa chén các nhà hàng, anh không ngần
ngại. Ngày thằng Lạc ra đời, mỗi đêm về nhà, nhìn vợ con anh
cảm thấy quên hết nỗi cực nhọc của công việc hoặc những bực
tức do những lời nặng nhẹ của chủ. Một thời gian sau anh cũng
được sở Tìm việc Xã hội tìm cho anh một công việc trong một hãng
lắp ráp cửa sắt. Đời sống vợ chồng cứ thế bình lặng trôi
qua, rồi ít năm sau thì con Hồng chào đời, hai vợ chồng quyết định
ngưng, không nên có con thêm nữa.
Năm Hồng được 4 tuổi, Lạc lên 6, cũng là năm Thanh
tham gia sinh hoạt trở lại với gia đình Phật tử sau hơn 6 năm tạm
ngưng. Sự tái sinh hoạt của nàng không có gì đặc biệt cho lắm.
Nó khởi đầu từ cái đám ma mẹ của Liên, một cô bạn cùng
trại tiếp cư hồi trước. Lần đó, Liên có mời thầy trụ trì
chùa ở Paris về hộ niệm, rồi kế đó do nhiệm vụ hoằng pháp và
sự hướng dẫn của Thầy, chi hội Phật giáo địa phương nàng ra
đời, và vài năm sau cũng lại sự khuyến khích của Thầy, gia đình
Phật tử Chánh Kiến được hình thành.
Ban đầu Thanh cũng rất ngại tham gia với chi hội thành
lập gia đình Phật tử, nàng có nhiều lẽ: con còn nhỏ, đời sống
gia đình chưa ổn định, vả lại nàng cũng bận rộn trong công việc may
gia công cho một công ty may mặc mà nàng vừa tìm được. Đã bao
lần bác chi hội trưởng đến năn nỉ, kèm theo bấy nhiêu lần khuyến
khích của Danh, chồng Liên - trước cũng là một huynh trưởng gia
đình Phật tử ở Việt Nam - đốc vào, khiến Thanh cứ phân vân.
Vợ chồng Danh-Liên chơi thân với Tâm-Thanh nên thường hay lui tới
vào những ngày week-end, có lần Danh nói với Tâm :
- Tôi thấy anh nên cho chị ấy ra phụ giúp chúng tôi
lập gia đình Phật tử thì đỡ cho tôi quá, dầu sao tôi cũng là
đàn ông, mà các em nữ ngày càng đông, tôi đâu thể đảm trách
được việc săn sóc các em nữ. Bà xã tôi thì bả chẳng biết sinh
hoạt, sinh hiếc cái gì cả, chỉ biết xuống bếp nhặt rau....
Liên hích nhẹ chồng :
- Cha, không có em nhặt rau thì lấy ai xào nấu mỗi lần
thầy về làm lễ ?!!.
Rồi cười nhẹ, tiếp lời chồng :
- Đúng đó anh Tâm, để chỉ phụ em với, dẫu sao chỉ
cũng đã từng sinh hoạt gia đình Phật tử, còn em, em không rành
mấy chuyện đó, không biết làm sao tập hát tập họp gì hết trơn
đó !!.
Tâm quay lại nhìn vợ :
- Em thấy tham gia được với anh chị không ? -Ngừng
một tý- Cái đó tùy em à, anh không có ý kiến gì đâu !.
Thanh, nửa không muốn phụ lòng bạn, đó cũng là
tình cảm của nàng dành cho tập thể áo lam, nửa cũng còn ngần
ngại :
- Con em còn nhỏ quá anh chị à, việc may vá lúc này
lại không thường xuyên, hàng họ lúc có lúc không...
Liên cắt ngang :
- Thôi, tám đừng lo chuyện đó, cho tụi nó theo sinh
hoạt, em trông cho. Còn chuyện may vá, không có tuy kẹt thiệt, nhưng
thời gian để trống để làm gì, càng chán thêm, đi sinh hoạt một
tháng có một lần mà !!.
Tâm tự nhiên chen vô :
- Hồi đó tui lấy bả cũng vì thấy bả sinh hoạt gia
đình Phật tử coi dễ thương quá chừng !!!...
Và thế là Thanh may áo lam cho mình và hai con, mỗi
tháng đến ngày sinh hoạt Tâm chở ba mẹ con đến Niệm Phật đường
sinh hoạt, riêng anh, anh tìm đến các bạn đồng tuổi trong tỉnh phì
phà ly trà, tách nước, bàn chuyện chính "chị" chính em.
- * *
- *
"Cuộc đời vẫn đẹp sao, tình yêu vẫn đẹp
sao" như vậy thì đâu có cảnh ngày hôm nay : Thanh ôm mặt khóc
và đến nỗi phải xin nghỉ sinh hoạt một thời gian như vầy. Cái tập
thể áo lam kia có một tình cảm kỳ lạ, thuở ban đầu ít ai dám dấn
thân vào, nhưng vào rồi thì như bị nam châm hút, một từ trường
vô hình nào đó cứ giữ mãi tâm trí người yêu tổ chức như
nàng. Nó lại càng mãnh liệt trước cuộc sống đầy xa đọa nơi
vùng đất tạm dung này, khiến cho trách nhiệm đi đôi với lý
tưởng càng nặng nề. Đôi lúc nàng tâm sự với Danh :
- Dường như anh em mình có cái nghiệp với tổ chức
này anh à !. Hồi anh đến rủ em, em càng đắn đo bao nhiêu thì nay em
càng khó dứt bấy nhiêu. Áo lam bên Việt Nam em không mang được
sang đây, bên đảo có người cho thì khi đi em lại tặng lại cho
đứa em tinh thần còn ở bển. Qua đây may lại áo mới mà mỗi lần
mặc áo, em có cảm tưởng chính nó đã theo từ Việt Nam sang đây.
Danh cũng không khác Thanh, công việc của tổ chức
chiếm trọn thời giờ nghỉ ngơi của anh, từ ngày đứa con đầu
lòng của anh ra đời thì Liên không còn giúp anh được việc gì,
mà công tác tổ chức ngày càng nhiều, số đoàn viên ngày càng
phát triển. Con gái anh đã được 3 tuổi, anh cũng muốn có đứa con
trai để khỏi mang tội "bất hiếu" như câu "Bất hiếu hữu
tam, vô hậu vi đại" người ta thường nói, nhưng cứ cái đà
bận rộn này anh có con thì chỉ thêm mệt. Vả lại thời đại này con
gái cũng như con trai, đều là con. Quan niệm nối dõi gần như ít còn
ai để ý. Nếu thân phụ anh muốn có cháu nối dõi thì anh trai anh
đã cho ông cụ 6 đứa cháu trai rồi còn gì !. Ông anh thèm một
đứa con gái để cho họ hàng ăn cưới gọi là trả lễ thiên hạ
mà chẳng được. Thuở trước, lúc còn ở quê nhà, khi ấy anh
đã ngoài 30 mà chưa gặp Liên, còn độc thân, có lần đến thăm
anh chị, bế thằng cháu thứ 6 mới 3 tháng thì ông anh than thở với
anh :
- Chú không chịu lập gia đình, mai nầy có muốn đứa
nào thì anh cho một đứa làm con để lập tự.
Danh vừa bế cháu, vừa cười :
- Anh khéo lo xa cho em.
Rồi hôn thằng bé, nói với nó cho bố nó nghe:
- Chú xin cháu làm con nhá, cháu chịu không nào ???.
Nhớ chuyện xưa anh lại nghĩ đến đám cháu anh, từ
ngày anh vượt biên đến nay, không còn gặp chúng nó nữa, thơ từ
tuy vẫn liên lạc với bố mẹ, anh chị anh bên nhà, nhưng không
mường tượng được đám cháu bây giờ lớn cỡ nào. Thằng út,
đứa con "lập tự" của anh, nếu anh có gặp ngoài đường
chắc anh cũng không nhận ra nó chứ đừng nói nó nhận ra anh. Trở
lại thực tại, phần anh cũng không muốn vợ phải nặng nhọc thêm
chuyện nuôi con, nhất là mỗi lần sinh nở, anh lo xanh mặt, chỉ mong sao
"mẹ tròn, con bầu dục", anh sợ "mẹ tròn, con vuông"
thì khó sanh. Liên cũng thông cảm tấm lòng chồng, đôi lúc nàng
nói đùa :
- Em sanh chứ anh có sanh đâu mà khéo lo, em chỉ sợ :
không có con trai anh bỏ em theo con đầm nào thì chết mẹ con em !!.
Danh bế con vào lòng, hôn nhẹ lên má con bé :
- Bộ em tưởng cứ đầm mới sanh con trai sao ?, chuyện
hão !!. Một bà mít trái, một con mít hột thơm phức như vầy, có ngu
mới đi với đầm !!!. Đừng nghi ngờ người ta phạm giới mà mang
tội nghe chưa ?!!!.
Thực ra, sau những ngày trại hay những khóa huấn
luyện huynh trưởng trở về nhà, nhìn Liên ôm con mà anh thương cho
vợ. Liên cũng như Thanh, là những cô gái bị thời thế đẩy đưa
sang được đến nước người ta chỉ có một thân một mình. Những
ngày còn sống trong trại tiếp cư, anh được làm quen với nàng, rồi
đã cùng nàng tiến đến hôn nhân. Thơ về Việt Nam cho hai họ bên
đó qua lại với nhau để làm lễ thông gia. Bên đây, ngày cưới
hai vợ chồng, anh chỉ mời vợ chồng Tâm-Thanh và vài người bạn
quanh một bàn tiệc nho nhỏ. Cô dâu nào mà không thích ngày vu qui
quần áo se sua, hai họ đưa đón ?. Nhưng ở hoàn cảnh hai vợ chồng
lúc đấy, tiền bạc không có nhiều, cả hai đều tứ cố vô thân
thì làm gì có cảnh pháo nổ kẻ đón người đưa được. Kéo nhau
ra toà thị chính với chiếc áo dài và vài người bạn coi như cũng
là xong.
Đám cưới Thanh thì còn đơn sơ hơn nữa, thực ra ở
cảnh gần như tù trong trại tyï nạn thì nàng làm gì có đám cưới.
Ngày Thanh lấy Tâm, chẳng qua là ngày cả hai lên văn phòng Cao ủy
xin làm hôn thú mà thôi. Những cô gái thuở học trò đầy mơ
mộng ngày vu qui đời mình, thì thời gian và hiện tại đã nhận chìm
phủ phàng những mộng mơ ấy vào quá khứ.
- * *
- *
Cuộc họp ban liên đoàn chấm dứt, anh chị em chia tay
nhau ra về, đến trước cửa Niệm Phật đường, Thanh quay lại nhìn
mọi người lần nữa, Đào, đoàn phó thanh thiếu nữ đi tới :
- Chị Thanh ơi, em thấy run và lo ghê, không biết em coi
đoàn có được không nữa !.
Thanh cười :
- Em đừng lo, chưa quen rồi sẽ quen, vả lại chị còn
ở đất này mà, có trốn vào rừng sâu núi thẳm đâu mà em lo,
có gì chị em mình còn gặp nhau đều mà. Chuyện sinh hoạt thì em cũng
biết rồi, có gì khó đâu, có gì đã có anh Danh điều hành. Chỉ
có vấn đề đi vào tâm lý từng đoàn sinh nữ thì đòi hỏi chị em
mình phải để tâm và tế nhị thì mới dìu dắt các em được.
- Chị nghỉ sinh hoạt thì đối với đơn vị mình dầu sao
cũng ít ảnh hưởng, nhưng còn đối với Ban Hướng dẫn thì chắc
công việc ngành nữ bị đình trệ nhiều !!!.
Thanh thở dài :
- Biết vậy, nhưng biết làm sao hơn !!!.
Thanh gọi hai con chuẩn bị quá giang xe Đào về nhà. Mấy
năm sinh sống ở Tây, bận rộn công việc nuôi con và mưu sinh, nàng
vẫn chưa lấy được bằng lái xe, mỗi lần Tâm muốn nghỉ ở nhà,
nàng không sao lái xe ra chợ, tiếc một phiên chợ nàng không buồn
nhưng chồng cằn nhằn nàng khổ tâm vô cùng. Hơn tháng nay nàng cố
dành cho mình chiếc bằng lái, ngồi trong xe, Thanh lảng sang chuyện lái
xe :
- Chị thấy em lái xe sao hay ghê, chị nhát quá, cứ sợ
mình đụng người ta.
- Rồi cũng quen à chị ơi !. Hồi đó em cũng vậy, lái
riết mình tự nhiên có phản xạ và quen xe.
- Chị vừa được code (2), hiện đang lấy giờ học
lái, hôm đầu, bà thầy dậy lái la chị quá chừng.
- Thôi, chị xin đổi người khác đi, chị xin học với
đàn ông đó, đàn ông dầu sao cũng nhỏ nhẹ với phụ nữ hơn
mấy mẹ đầm khó chịu đó !.
- * *
- *
Mấy tháng nay Thanh chăm chỉ làm việc, sau hai lần thi
nàng cũng giựt được cái bằng lái, nhưng vẫn không có xe chở
con đi sinh hoạt, những ngày sinh hoạt nàng vẫn gọi cho Đào đón
Lạc và Hồng đi chung. Thanh không muốn gọi cho Danh, từ ngày gia đình
nàng lủng củng, Tâm gây sự luôn với Danh khiến vợ chồng Danh
đôi lúc muốn đến thăm Thanh cũng thấy ngại. Liên để bụng đâm
ghét Tâm, trái lại Danh thì không giữ trong lòng, đôi lúc anh lý
luận với vợ :
- Anh Tâm nóng nảy nên có thái độ không lịch sự
lúc ấy thôi, chứ chắc ảnh cũng chả có ý ghét gì mình. Mình cứ
lấy tâm hỷ xả để làm hoà với ảnh cũng có sao đâu !!.
Liên chống chế :
- Anh thì không sao, chứ em thì nhìn thấy mặt ông ta
cứ vác lên là em muốn xông đến vả cho mấy vả, đàn ông gì mà
nhỏ nhen, ganh tyï li ti với vợ con. Vợ con ông ta, ông ta gằn thì
mặc xác ổng, mắc chứng gì mà cũng làm mặt, làm mày với vợ
chồng mình ?.
Danh giải thích :
- Ảnh có làm mặt làm mày gì đâu, sao em cứ để ý
mặt mũi ảnh làm gì ?!!.
- Không làm mặt à ?!, em gặp lão ta ở siêu thị, mình
lịch sự tới hỏi, lão trả lời nhát gừng và có ý không muốn
tiếp chuyện, không muốn trả lời. Em hỏi đến chị Thanh thì lão vác
mặt đi một nước. Hôm ấy không hiểu sao em hiền bất tử, chứ
không thì biết tay em.
Danh cười :
-Té ra em cũng biết bình thường em không hiền ?.
- Em chỉ biết hiền với ai đàng hoàng thôi !.
- Chẳng hạn với anh ?.
Liên liếc chồng :
- Ông xã đừng thách em nha !.
Rồi chợt nhớ ra chuyện gì, Liên liền nói :
- À, chị Thanh được bằng lái rồi đó, tội nghiệp
chỉ ghê. Hôm nọ đi chợ trời, không thấy lão Tâm ó ăn đứng
bán, mà thấy chị Thanh, hỏi ra hôm đó lão bị đau gì đó nên chỉ
lái xe ra đứng bán thế, em mới biết chỉ có bằng lái. Lúc này
thấy chỉ gầy đi nhiều !.
- Vậy thì cũng mừng cho chỉ, chỉ có bằng được bao
lâu rồi ?.
- Được hơn tháng nay rồi.
Thật ra không phải phiên chợ hôm gặp Liên mới là
phiên chợ Thanh lái xe ra chợ bán lần đầu, mà ngay sau khi có bằng
lái được một tuần nàng đã thay Tâm lái chiếc xe 9 chỗ ngồi
được tân trang bếp và quầy ra chợ. Mấy hôm đầu, Tâm còn đi
theo, tập cho nàng cách cho xe vào chỗ qui định. Nhưng sau đó thì anh
để mặc nàng đi bán một mình. Anh ta luôn mồm kêu "đau
lưng", "đứng lâu ở chợ lưng cứ đau anh ách", và
đòi đổi công việc với vợ, anh ta nói :
- Em bán ngoài chợ, anh ở nhà làm hàng mang ra.
Rồi viện lý :
- Đàn bà bán dẫu sao cũng dễ có khách hơn đàn
ông, chứ anh đứng bán thì thường hay ế ẩm, rồi lại gắt với em
anh cũng hối hận lắm !!.
Thanh nhìn mặt chồng, nàng cảm thấy tội và thương cho
chồng, thuở bên nhà cũng là con nhà giàu, cha mẹ có vàng cho
vượt biên, từ nhỏ đến lớn đâu biết buôn bán là thế nào,
nay vì mẹ con nàng nên phải vất vả, nàng an ủi :
- Em biết anh hay gắt gỏng em cũng tại anh mệt mà sự
buôn bán lại kém. Thôi, em ra chợ bán cũng được, anh ở nhà
làm hàng, có điều làm hàng cũng cực lắm, nhưng đỡ cảnh nắng
mưa !!.
Từ ngày Thanh ra đứng bán thì hàng họ có vẻ chạy
hơn xưa, lượng khách hàng mua càng lúc càng lên, hai vợ chồng vui
ra mặt, họ sắm thêm một chiếc xe 5 ngựa để chạy hàng và đi
chợ, Tâm được đà :
- Đó, em thấy không, đàn bà bán buôn vẫn hơn đàn
ông mà !!.
Thật ra ở cái xứ Tây này, đàn ông cũng bán rau,
bán cá không thua gì đàn bà, sở dĩ có sự khác biệt giữa Tâm
và Thanh vì khi bán hàng khuôn mặt nàng luôn tỏ vẻ niềm nở với
khách và lúc nào cũng chào mời lịch sự, khách đang muốn mua một
lại mua hai. Trái lại mặt Tâm thì hay cau có, đôi lúc khách muốn mua
lại bỏ đi. Ai nhìn vào cũng nghĩ : việc làm ăn trôi chảy như vậy
thì kinh tế gia đình Thanh sẽ nâng đỡ hạnh phúc của nàng được
đầm ấm hơn ; nhưng ngược lại, công việc bán buôn càng lên cao
thì nàng càng gặp vấn đề nhiều hơn. Những hôm nàng bán hết
sớm, nàng gọi cho chồng thì thường được trả lời :
- Anh đau lưng, không làm hàng được, em cứ bảo họ
hết hàng, mua thứ khác.
Thanh tiếc cho những lần như vậy, nhưng lại nghĩ
"sức khoẻ trên hết, ảnh đau mà bắt làm cũng tội", nên
cứ đành hẹn khách hôm sau. Được một lần thì kéo dài vô số
lần để rồi trở thành cái thông lệ : cứ mỗi lần bán hết hàng
là nàng thu dọn về nhà. Về nhà thì chính nàng lại phải xào nấu,
cuộn chả giò, chiên tôm làm hàng cho ngày hôm sau. Tâm thì cứ
nằm trên giường rên hừ hừ, thỉnh thoảng lại cằn nhằn vu vơ mấy
ông bác sĩ trong tỉnh :
- Mấy cha bác sĩ bên này học mấy năm mà dở bỏ
mẹ, anh đau lưng mà mấy chả chữa mãi không khỏi, tốn bao nhiêu
thuốc thang và thời giờ, chán quá !.
Làm sao mà bác sĩ nào chữa khỏi, vì cứ mỗi ngày
sau khi Thanh lái xe đi bán thì Tâm nhấc máy phôn cho vài người bạn
đen đỏ của anh ta rồi ngồi dúi đầu vào xòng bạc ngay tại chiếc
bàn tròn nhà anh. Thậm chí quên cả ăn, có hôm mãi miết đánh
bài, đồng hồ gõ 12 giờ trưa, biết giờ tan chợ, anh mới hối các
bạn dẹp xòng và xách xe đi chợ, mấy người bạn bài có người
đang thua muốn gỡ chửi thề :
- Đ.m. Sao cha sợ vợ quá vậy cha ?. Bả về thì thây
kệ bả chứ, còn nếu không thì mang sang nhà tui chơi đi. Tui ở có
một mình, hưởng trợ cấp xã hội, đếch sợ ai đi ai về.
Ngay chính Tâm có hôm cũng thua cháy túi, thâm vào
tiền chợ, mỗi lần Thanh có hỏi thì chàng đều than vãn :
- Lúc này giá bánh tráng lên quá chừng, tôm thịt
đều lên hết trọi !.
Hoặc :
- Tiền thuốc lúc này có thứ không được An sinh xã
hội bồi hoàn, thứ đó lại đắt nên hao tiền quá !!!.
Thanh chẳng một chút nghi ngờ gì, nàng tin lời chồng
nói là sự thật. Để chồng không phải lo cơm nước cho thằng Lạc,
con Hồng, nàng đồng ý trả tiền cho hai con ăn căng-tin nhà trường.
Thành ra tuy buôn bán dầu có lời hơn xưa nhưng thần đen đỏ giáng
lâm nhà nàng mà nàng không hay thì làm sao kinh tế gia đình nàng dư
giả được.
Chuyện bài bạc, nếu Tâm chỉ đánh một mình thì có
thể ếm tai thế gian, đàng này Tâm đánh bài với ba bốn người
bạn khác thì chắc chắn không thể bít hết tai thiên hạ được. Lúc
này cứ mỗi chủ nhật, sau khi vợ đi bán, anh vui vẻ đốc thúc Lạc
Hồng thay quần áo đi sinh hoạt gia đình Phật tử, có hôm không phải
ngày sinh hoạt anh cũng hối hai con đi, thằng Lạc nói :
- Hôm nay đâu phải ngày sinh hoạt đâu bố !!.
Anh chợt nghĩ ra :
- À, thế thì con dắt em đi qua nhà thằng Nicolas chơi
với nó đi, bố cho hai anh em 20 nè !.
Sở dĩ anh tống khứ hai con đi để ở nhà anh an tâm
tìm vui với những cây cơ rô chuồn bích. Thái độ đó lại khiến
Thanh mến chồng hơn vì tư tưởng "chàng ghét bỏ gia đình Phật
tử" là không đúng và nàng cảm thấy vui trong lòng.
Nàng vui lòng với đời sống hiện tại gia đình nàng
bao nhiêu thì Liên càng lộn ruột lên bấy nhiêu. Danh cứ phải cản
ngăn vợ :
- Em có biết chắc anh Tâm bài bạc thật không ?.
Đừng nói ẩu mà ổng đã không ưa, ổng lại thêm ghét !.
- Lão ghét em, em cũng chẳng gầy, mà lão ưa em, em
cũng chẳng mập. Lão mua hàng ở tiệm chạp phô A-Muối cả mấy
tháng nay lão chưa thanh toán hóa đơn cho bà chủ. Rồi em còn nghe
đám thằng Khiêm, thằng Hóa phì phèo ở quán cà phê bàn chuyện
đánh cá ngựa, phun ra là đã từng đánh bài với lão cả tháng
nay. Tường không tai còn biết nghe, nữa là tai em chưa điếc !!!.
- Em tin chi lời mấy thằng đó !.
- Chính mắt em trông thấy thỉnh thoảng lão cũng đánh
bài với tụi nó ở tiệm cà phê mà !!.
Danh không nói thêm nữa, chuyện vợ nói anh cũng nghe
bác gia trưởng và bác chi hội trưởng trong chi hội nói rồi. Nhưng
anh không muốn vợ anh cứ xen vào chuyện nhà Thanh, và nhất là anh
không muốn chuyện đó đến tai Thanh, có lẽ người huynh trưởng áo
lam đồng sự với anh sẽ không chịu được một sự thật như vậy.
Anh đưa tay bế con gái hôn rồi ngồi vào bàn ăn, bữa ăn tối nay
anh cảm thấy vô vị dù thức ăn vẫn được xào nấu ngon như mọi
ngày. Liên đã bớt liếng thoắng, vừa đưa chén cơm đút cho con,
vừa nhìn vẻ đăm chiêu của chồng, như hiểu được suy tư chồng,
nàng dịu giọng :
- Em cũng thấy tội nghiệp cho chị Thanh, chỉ buôn bán
tảo tần đâu ngờ cái anh Tâm kia lại đổ đốn như thế. Thật là
"tri diện bất tri tâm", trước đây anh ta cũng hiền lành, sao
bây giờ lại kỳ thế nhỉ ?. Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng,
từ ngày mất việc ở sở, anh ta cứ giao du với bọn thằng Khiêm,
thằng Hóa nên mới thế. Bọn đó năm nào mình tổ chức văn nghệ
mừng Xuân, nó cứ đến mua bia uống rồi khề khà chọc các em gái
trong gia đình Phật tử, nó bị chị Thanh mắng cho một trận, chắc có
lẽ vậy mà nó muốn phá gia cang người ta. Bọn đó hôm nào em gặp,
em sẽ chửi cho một trận....
Từ nãy đến giờ Danh vẫn lặng thinh không đáp, nghe
vợ có ý gây sự với người ta, anh mới can :
- Thôi, em đừng có lý luận lung tung, mọi sự cũng
đều tại anh Tâm cả, cho dù bọn nó có thù với chị Thanh, nhưng anh
Tâm không giao dịch với bọn nó thì nó đâu làm gì được. Vả
lại cái bọn cờ bạc, nó cắm đầu vào mấy con ngựa, vào các lá
bài, thì đầu óc đâu mà nó còn có chiến lược phá gia cang
người khác.
Nhưng rồi việc gì đến sẽ đến. Hôm đó, hàng bán
hết sớm, Thanh vội thu xếp vật dụng về nhà. Ông già bán rau kế
bên nhìn nàng thu xếp liền đến phụ giúp, cười nói :
- Il n’y en a plus ? - (Hết hàng rồi à ?)
Nàng cười :
- Non, il n’y a plus. Aujourd’hui je vais pouvoir me reposer
un peu plus tôt . - (Chẳng còn gì, hôm nay tôi có thể nghỉ xả hơi
sớm một chút).
- Bien, bonne après midi !. -(Tốt nhỉ, buổi chiều vui vẻ
nhé !).
Mới hơn 11 giờ, trên đường về, nàng tạt ngang
tiệm A-Muối mua thêm vài thứ hàng, vừa bước vào, bà chủ tiệm
người Tàu nói giọng Việt lơ lớ :
- A ! Chào cô Thanh, hôm lay lị hôn li báng sao ?.
- Chào bà chủ, tôi đi bán mới về. À ! bà chủ có
hàng gì mới về không ?.
- Có nhìu lắm, cáy gì ngộ cũng có hết chơn ló !. Lị
dzô coi li. À, mà lè cô Thanh, mấy hóa lơn lị lặt hàng ló, sao lâu
quá lị hông chả ngộ li, ngộ buông báng lâu có lời nhìu lâu, cả
hay pa tháng dzồi, thằng chồng lị ló cứ hứa chả mà hổng thấy
chả gì hết chơn !!.
Thanh chau mày, nàng hơi ngạc nhiên, sổ sách chi thu mỗi
tháng nàng đều đã tính kỹ, tiền chợ đều được thanh toán rõ
ràng mà, đâu có thiếu gì ai đâu. Nàng hỏi lại :
- Hóa đơn gì bà chủ, tôi đâu có mua hàng nào của
bà mà cả tháng không trả tiền đâu, chứ đừng nói gì đến hai
ba tháng !.
- Hầy, ngộ không lói dóc lị lâu, lây lè, lị coi lè
!.
Bà chủ tiệm tuần tự mở từng trang sổ cửa hàng
ra, những hoá đơn bán hàng còn ghi rõ ngày tháng mua hàng mà
người mua chưa thanh toán. Thanh tái mặt dần, ấp úng nói :
- Bà có lộn không ?, bộ mấy lần mua hàng này anh
Tâm chưa trả tiền bà sao ?.
- Chưa, mà chồng lị hổng lói cho lị biếc hả ?.
Ngừng một lúc, bà ta tiếp :
- Chòi oi, chồng lị sao kỳ cục quá lớ !!.
Bình tĩnh lại, Thanh hỏi :
- Bà tính lại xem, tôi còn thiếu bà bao nhiêu ?.
Lách cách một hồi trên bàn tính tàu, bà chủ tiệm
ngửng đầu lên nói :
- Tổng cộng là 25 ngàn 5 chăm 4 chục quang (francs).
Thanh choáng người :
- Cái gì ?, sao dữ vậy ??.
- Thì lị coi lè, ngộ lâu lói dóc chi lâu, chồng lị mua
hoài mua hoài mà cứ thíu hoài, hổng chả tìn thì ló nhìu chứ sao
!!.
- * *
- *
Nàng lấy vài thứ cần dùng cho phiên chợ sau, vét
túi được bao nhiêu tiền mặt và ký một ngân phiếu mười ngàn
quan pháp trả cho bà chủ, nàng năn nỉ:
- Bà chủ cầm nhiêu đây trước nghe, rồi tôi sẽ
trả bà số nợ kia sau.
- Lị lừng lo, lâu có sao lâu, chỗ buông báng, ngộ
biếc lị, lị biếc ngộ dzồi, lâu có sao lâu, chừng lào lị có lị
chả ngộ cũng được mà !!.
Bước ra khỏi tiệm, Thanh giận tím người, nàng không
hiểu tại sao mấy tháng qua chồng nàng chi tiêu gì mà lại thâm thủng
vào ngân sách gia đình hai mươi mấy ngàn quan như vậy. Một ý nghĩ
chợt thoáng qua đầu : "Chết mồ, không biết trong trương mục anh
có chi dụng gì không đây, chi phiếu mười ngàn vừa ký không có
tiền bảo chứng thì nguy to, cầu sao không có gì suy suyễn". Thanh
đã lo hơi xa, thực ra Tâm chỉ chi tiêu vào những khoản tiền chợ
mà thôi, chứ anh chưa dám rút tiền trong trương mục không lý do. Anh
biết mình có lỗi, đã đôi lần anh cảm thấy hối hận, chỉ muốn
gỡ gạc lại trên canh bạc hay sân đua ngựa để hoàn tiền cho bà
A-Muối xong thì anh từ bỏ nghiệp đỏ đen. Nhưng càng muốn gỡ thì anh
càng lún sâu vào canh bạc, anh tự an ủi : "Sao vận mình đen thế
nhỉ, chả lẽ cứ đen mãi sao ?. Sau cơn mưa trời lại sáng mà !",
và cái tia hy vọng "trời sáng" đó cứ ám ảnh Tâm khiến
anh đắm chìm mãi.
Câu "hoạ vô đơn chí" quả thật không sai chút
nào. Hôm nay xòng bài đang sát phạt nhau tại nhà Tâm, từ sáng
đến giờ anh đang thua đậm, thì tiếng lách cách mở khóa cửa làm
anh thót mình. Rồi dáng Thanh xuất hiện nơi ngưỡng cửa như một hung
thần. Nàng nhìn vào phòng khách, vài ba thằng côn đồ chuyên chọc
ghẹo đoàn sinh nàng đã bị nàng sỉ vả trước đây đang ngồi chung
bàn với chồng nàng đánh bài, vài loon bia nằm ngổn ngang trên bàn,
dưới đất; khói thuốc bay mù mịt gian phòng. Nàng đứng sững, tái
mặt, há hốc mồm, không nói được tiếng nào. Mãi một lúc sau
mới định thần, nàng chịu không nổi, bỏ mặc hai giỏ thức ăn nơi
ngưỡng cửa chạy thẳng vào phòng, ngồi xuống giường, thừ
người ra, tim đập mạnh, hơi thở hổn hển. Bên ngoài mấy tay chơi
như thông cảm với tâm trạng của Tâm, để tỏ thái độ "phân
ưu" cùng anh, họ lần lượt đứng dậy rủ nhau ra về. Riêng anh,
phần thua bài, tiền mất mà còn gặp cảnh ngộ thế này, anh thấy
bối rối và cơn bực bỗng đâu nổi lên trong lòng. Vừa thu dọn
nhà cửa, mở cửa sổ cho khói bay ra, vừa lẩm bẩm :
- Quái, ngày hôm nay là ngày chó gì mà đen thế nhỉ,
lại gặp bà này về sớm nữa, thiệt bực mình !!.
Xách hai giỏ thức ăn từ nãy vẫn để ở ngưỡng
cửa vào trong bếp, anh trở ra phòng khách vật mình xuống chiếc soffa,
chân gác lên bàn, tay khoanh tròn, mắt nhìn lơ đãng vào không trung.
Không gian nặng nề trôi qua, không một tiếng động, anh bực mình
đứng dậy đi vào phòng. Trong phòng, Thanh ngồi bó gối trên
giường, bất động, quần áo ở chợ về vẫn để nguyên, mắt nhìn
bâng quơ vào khoảng không gian trước mặt. Tâm vào, nàng vẫn không
nhúc nhích. Để phá tan cái bầu không khí ảm đạm thê lương đó,
Tâm lên tiếng :
- Thôi, thay quần áo ra đi rồi còn nghỉ ngơi.
Thanh vẫn bất động, Tâm gắt :
- Bà điếc à !. Đi chợ về, quần áo ám đầy mùi
dầu chả giò không tắm rửa thay ra, còn cứ ngồi đó !.
Thanh vẫn không nói, hai hàng nước mắt ứa ra chẩy
thành dòng trên đôi má hóp gầy rơi xuống thấm vào ra giường,
bất chợt nàng nấc lên một tiếng, rồi tiếng khóc tiếng nghẹn thay
nhau phá tan bầu không khí tĩnh lặng. Tâm bực mình đưa tay với
chiếc blouson (3), xỏ giầy vào chân hầm hầm bước ra cửa, đóng
cửa cái rầm, anh bỏ mặc Thanh ngồi bó gối tấm tức khóc trên
giường.
Tiếng chuông cửa bấm, Thanh ngước nhìn đồng hồ treo
trên tường, đã 5 giờ chiều, giờ Lạc và Hồng đi học về, nàng
đã thôi khóc thành tiếng, nhưng mắt vẫn đỏ và nước mắt thỉnh
thoảng vẫn ứa ra. Tiếng chuông bấm thêm nhiều đợt, nàng uể oải
đứng dậy bước ra, nhìn qua lỗ quan sát thấy hai con, nàng đưa tay
mở cửa, Lạc và Hồng bước vào, cả hai đều nói :
- Thưa mẹ con đi học về.
Nàng không trả lời, gài cửa xong lại thẩn thờ
vào giường. Lạc và Hồng thấy mẹ như vậy liền rúc đầu vào
phòng chúng, mãi một lúc sau chúng thấy dường như nhà chỉ có một
mình mẹ, chúng mới rón rén đi ra và sang phòng mẹ. Thấy Thanh ngồi
một mình trên giường, lưng tựa vào vách, hai tay khoanh tròn trước
ngực, chân duỗi thẳng, chúng lân la đến hỏi :
- Mẹ, bộ bố lại la mẹ nữa hả ?
- Mẹ, bố đi đâu rồi ?.
- Có phải bố đánh mẹ rồi bố đi phải không ?.
Thanh nhìn hai con rồi chồm tới ôm cả hai vào lòng,
giọng khản đặc, nước mắt lại ứa ra, thều thào nói :
- Hai con ơi, mẹ khổ quá, bố con la mẹ, mẹ không khổ,
bố con đánh mẹ, mẹ cũng không đau như vầy !!!.
Lạc và Hồng chẳng thể hiểu được chuyện gì, nhưng
chúng thấy mẹ nó khóc, hai đứa cũng khóc theo. Thanh thấy con khóc,
nàng gạt nước mắt bước ra khỏi giường :
- Thôi hai đứa đi rửa mặt, tắm rửa đi, mẹ xuống
nấu cơm.
.....
Thanh lấy cơm cho hai con ăn, nàng cũng lấy cho mình một
chén, nhưng nuốt miếng cơm đầu vào thấy đắng nơi cuống họng, nàng
đổ chén cơm vừa đơm trở lại vào nồi, nói vọng lên phòng
khách :
- Lạc ăn xong rồi, xuống rửa chén nghen, mẹ đau đầu
quá !.
Nàng đau đầu thật, từ chiều đến giờ cứ thấy
choáng váng. Vật mình trên giường, nàng cảm thấy sốt, hơi thở
nóng và cơn mệt ập lên tấm thân gầy gò khiến nàng thiếp đi.
Bên ngoài, Lạc, Hồng ăn cơm xong thì dán mắt vào chiếc truyền hình,
chúng quên hẳn hồi nãy đứng khóc với mẹ.
Thanh trở mình thức giấc, đưa tay bật chiếc đèn
đầu giường, ánh sáng loé lên soi rõ chiếc kim đồng hồ trên
tường chỉ 2 giờ sáng. Tâm vẫn chưa về, nàng bước ra khỏi phòng,
thấy phòng khách còn sáng, nàng lần ra xem, đầu vẫn nhức, bên
ngoài hai anh em thằng Lạc, con Hồng nằm ngủ trên chiếc soffa, truyền
hình vẫn còn mở, trên màn ảnh chỉ còn những đốm đen trắng nhảy
loạn xạ. Nàng tắt máy, cố sức bế từng đứa vào phòng ngủ.
Lạc đã 11 tuổi, nó nặng, nhưng nàng không muốn đánh thức con
dậy. Trở về phòng, nàng ngồi thở dốc, đầu lại chợt nhớ đến
Tâm, miệng lẩm bẩm : "Ông này đi đâu mà bây giờ chưa về
cà !", thà không nhắc thì còn tạm quên, nhắc đến chồng, hình
ảnh con người lường gạt vợ, sa đọa vào cảnh bài bạc rượu
chè cứ ám ảnh khiến lòng nàng lại quặn thắt. Nàng tắt đèn,
cố dỗ mình vào giấc ngủ, nhưng không được, bụng cồn cào muốn
ói vì nàng để bụng đói mà uống thuốc nhức đầu. Hơn 3 giờ
sáng, chợt có tiếng khóa mở cửa, rồi tiếng đóng cửa, một
lúc sau thì bóng Tâm xuất hiện nơi cửa phòng ngủ, hơi men rượu
nồng nặc, anh ta để y nguyên quần áo vật mình lên giường kế bên
Thanh, nàng ngửi thấy có mùi chua ói mửa, đang muốn ói lại gặp
mùi này, nàng nấc lên, bụm miệng, chạy vội vào phòng tắm, hai
viên thuốc aspirine được nàng tống ra hết.
- * *
- *
Danh vừa đi làm về đến nhà, chưa kịp thay quần áo
thì Liên đã nói một hơi :
- Anh Danh ơi, chị Thanh bị đau !. Tội nghiệp, sáng nay em ra
chợ trời, thấy chỗ của chỉ không có chỉ, em hỏi ông già bán rau
kế bên, ổng nói : chỉ nghỉ 3 bữa nay rồi. Em muốn chạy sang thăm chỉ
ghê, nhưng lại phải chạm mặt lão Tâm, nên em ngại.
Danh nói :
- Anh vừa gặp anh Tâm ngồi ở quán cà-phê trong phố,
hay sẵn ảnh chưa về, mình gọi điện thoại cho chỉ coi.
- Ờ !.
Liên nhanh nhẩu cầm điện thoại bấm số nhà Thanh.
....
Sau khi nghe Thanh vừa kể vừa khóc trong điện thoại,
giọng yếu ớt. Liên ứa gan :
- Em biết chuyện lão ta bài bạc đã lâu, định có dịp
nói cho chị, nhưng nay chị bắt gặp rồi mà lão ta đã không sám hối
lại còn bướng bỉnh làm càn. Thiệt là tức quá, sao chị không xỉ
vả cho lão một trận ?.
Tiếng Thanh thở dài trong máy :
- Liên ơi, chị không nói được tiếng nào, chỉ uất
ức khóc mà anh ta còn vùng vằng quăng thúng ném nia, chứ đừng
nói gì xỉ vả. Rầu lắm em ơi !.
- Lão có đánh chị không ?.
- Không, nhưng như thế là chị đau lắm rồi !.
- Bỏ chả đi cho rồi !. Ly dị là xong chuyện, em mà trong
trường hợp này thì em ly dị thẳng tay.
Danh nghe vợ xúi bậy, bèn giựt điện thoại :
- Thanh, đừng nghe bà xã tôi nói !!!.
Rồi quay sang nạt vợ :
- Em nói bậy không hà, ai đời lại kêu chỉ ly dị
với ảnh, ảnh nghe được ảnh chửi cho ủng mồ ủng mả !.
Chợt có tiếng Thanh bên kia :
- Thôi em cúp đây anh Danh, dường như ông ta về.
Điện thoại cúp, Liên còn gân cổ cãi :
- Lão ta hư đốn như vậy không ly dị thì chịu khổ à ?.
Chửi em đó hả, em chửi lại chứ. Mồm em đã lâu muốn thay chị
Thanh cho lão một bài học rồi....
Danh cắt lời vợ :
- Thôi, anh can em, dữ vừa thôi, chứ dữ quá không
hay đâu. Lên chùa Thầy dạy tu hoài mà chẳng tu được chút nào !.
- Em tu khi nào gặp Phật, chứ gặp ma em không tu được
!!.
- Hứ, nói vậy mà cũng nói được !!!.
- * *
- *
Thanh sẵn sàng bỏ qua những hư đốn của Tâm, nàng
luôn hy vọng chồng trở lại hiền lương, tiền nợ bà A-Muối, nàng
cố gắng còng lưng buôn bán thanh toán cho bà chủ Hoa kiều tốt bụng.
Nàng bảo Tâm ra chợ đứng bán để nàng ở nhà làm hàng, ban
đầu Tâm ưng thuận nghe theo, mỗi ngày nàng kiểm soát số hàng bán
ra và số tiền thâu được. Dù biết làm như vậy gây khó chịu cho
chồng, nhưng nàng cần phải làm để biết mức chi thu còn thanh toán
tiền nợ. Tình trạng này tưởng như vậy là xong, nhưng chừng 6
tháng sau, thì Tâm lại cau có không chịu đi bán, chàng càu nhàu :
- Không bán buôn gì hết, dẹp mẹ đi cho rồi, mệt quá
!!!.
Thanh liền nói :
- Không bán thì lấy gì ăn, lấy gì trả tiền nhà,
tiền điện, tiền ga, tiền cho con ăn học, và nhất là cái tiền nợ
mà anh tạo ra.
- Thì bán mẹ cái xe đi trả nợ. Còn ở bên đây
không có lợi tức thì nhà nước nuôi, có chết đói đâu mà
sợ !!.
- Anh nói vậy mà nói được !. Tiền trợ cấp bất
quá đủ ngày hai bữa, chứ tiền học rồi tiền nọ tiền kia. Mình
làm mấy năm nay, dư được chút nào là mong có ngày tậu được
ngôi nhà cho hai con, nay thì coi như tậu không nổi rồi !.
Sẵn đà Thanh phun ra luôn :
- Nhà cửa gì, anh nướng hết vào máng cỏ nuôi
ngựa, vào bốn bà đầm cơ rô chuồn bích rồi, anh còn chưa vừa
bụng sao ??.
Tâm nghiến răng :
- Mẹ, có mấy cái chuyện cũ kể hoài. Ừ !, tôi
nướng đó, từ ngày sang Tây đến nay tiền tôi làm ra tôi có
quyền xài, mắc mớ gì ai mà nó nói. Nói nữa tao quánh bỏ mẹ !!!.
Nói xong, anh bỏ đi, đóng cửa cái rầm.
- * *
- *
Cuối cùng thì chuyện tình Tâm-Thanh cũng đến màn kết
thúc : Tâm và Thanh ly dị. Cái kết thúc tang thương này không do Thanh
quyết định mà do chính Tâm quyết định. Sở dĩ anh ta có quyết định
này cũng do một nguồn tin đáng tin cậy và sự mối lái của vài
người bạn :
- Tâm này, chỉ cần anh ly dị với bà xã anh xong thì qua
sẽ có người đài thọ cho anh chuyến du lịch Paris - Hồng Kông, qua
đó anh sẽ lưu lại chơi một tháng, rồi sẽ có một ngày anh ra toà
thị chính ký giấy hôn thú với một người, ký xong anh sẽ được
trả 30 ngàn quan, tiền hôtel, ăn uống đều được đài thọ cho đến
ngày về Pháp. Ba mươi ngàn quan là tiền túi của anh không ai đụng
vô. Sau đó mọi thủ tục bảo lãnh cô vợ Hồng Kông kia sẽ có
người lo liệu, khi nào cần gì ở anh thì qua sẽ báo trước cho anh
và hẹn ngày giờ gặp anh. Anh khỏi lo chi hết !.
- * *
- *
Một áp-phe nóng hổi như vậy dĩ nhiên là Tâm không
bỏ qua, vả lại anh đã chán cái cảnh nghèo này quá rồi,
"người vợ không chân dung" kia ở Hồng Kông dĩ nhiên phải
là con một tay giàu có nào đó, muốn trốn cảnh cộng sản sau khi
Hồng Kông thuộc về Trung Quốc nên mới bỏ tiền ra như vậy, và
không chừng ngoài 30 ngàn francs tiền nóng này anh còn hy vọng kiếm
thêm lai rai những khoản tiền lạnh khác. Viễn ảnh dẫn Tâm đi dần
vào những khúc quanh của cuộc đời đầy hoa gấm, đã hơn 40 tuổi
mà anh vẫn chưa thấm câu "đường đời đầy chông gai". Anh
không vô tình mà đã cố tình đánh mất một hạnh phúc đang có
trong tay để chạy theo một ảo tưởng xa vời. Ly dị vợ, anh không
cần xin giữ Lạc và Hồng, hiện tại lợi tức anh không có thì toà
đâu thể bắt anh cấp dưỡng tiền nuôi con, như vậy đã rảnh tay
lại càng nhẹ gánh. Còn trong tương lai nếu anh có lợi tức thì toà
sẽ trích lương, nhưng ngày đó còn xa. Anh thu xếp quần áo và vài
thứ ra ở riêng, mướn chung nhà với một người bạn.
Riêng Thanh, dĩ nhiên là nàng buồn lắm, nhìn hai con
nàng tự cố an ủi mình : Dầu sao cũng cần phải sống để nuôi
nấng, dạy dỗ Lạc-Hồng nên người, tên hai đứa ghép lại là tên
giòng giống dân tộc Việt mà ngày xưa nàng và Tâm đặt cho hai anh
em nó, mong hai đứa luôn nhớ đến cội nguồn. Từ ngày Tâm ra đi,
Danh-Liên thường xuyên lui tới thăm nom, an ủi; Đào cũng tới thăm
chị cựu đoàn trưởng của mình thường xuyên hơn, có hôm Đào
hỏi :
- Chị trở về sinh hoạt với tụi em nha, hồi đó chị
xin nghỉ 6 tháng mà đến nay đã hơn hai năm rồi, bộ chị định bỏ
tụi em luôn hả ?.
Thanh rầu rĩ đáp :
- Lý tưởng chị đã chọn, đến chết chị không bỏ
đâu em, nhưng lý lịch như vầy đâu thể đứng trong tổ chức. Lịch
sử gia đình Phật tử chưa có huynh trưởng nào mà ly dị với chồng
như chị hết. Dầu các em thương, các anh, chị khác thương mà không
màng chuyện đó, nhưng chị thấy thẹn trong lòng lắm !!!.
Liên cũng đang có mặt hôm đó, vẫn không thể nói
năng điềm đạm, nàng bốp chát ngay :
- Chị thẹn cái gì chứ ?, Đào nói đúng, chị về sinh
hoạt với gia đình Phật tử đi, các anh trên Ban Hướng Dẫn chắc
sẽ mừng lắm, trong chi hội ai cũng hiểu tấm lòng chị mà !.
Thanh không đáp, nàng thở dài, đưa tay rót thêm
nước vào ly cho Liên và Đào.
- * *
- *
Mùa đông lạnh giá đang bị đẩy lùi về phương Bắc,
thời tiết lập Xuân rộn ràng với ngày giáng đản của đức Từ
Phụ vừa qua hai tuần, trong bữa tiệc sinh nhật gia đình Phật tử
Chánh Kiến, mọi huynh trưởng và đoàn sinh đoàn phục chỉnh tề đang
đứng tập họp vòng tròn trước sân Niệm Phật đường, đợi
giờ vào chánh điện làm lễ và sau đó là khai bánh kẹo, chung quanh
đó đây bác gia trưởng cùng phụ huynh đứng rải rác từ trong ra
ngoài. Lạc và Hồng thích lắm, chúng cười đùa luôn miệng với
các bạn. Bỗng từ xa có một chiếc xe rà đến tìm chỗ đậu. Một
lát sau bước ra khỏi xe người ta thấy một chiếc áo dài màu lam,
dáng một phụ nữ thanh tao, gầy, tóc ngang vai, khuôn mặt khả ái,
khoác chiếc áo len mỏng màu mỡ gà đang tiến về phía cửa Niệm
Phật đường. Tới gần người ta nom rõ trên áo cài một huy hiệu
hoa sen. Bỗng trong cái vòng tròn áo lam kia, tiếng Đào la lên :
"Chị Thanh", rồi nàng bỏ các em chạy về phía người phụ nữ
áo lam nọ. Hai chị em ôm nhau một lúc; buông ra, Đào nắm tay Thanh kéo
về phía vòng tròn. Danh đang đứng gần đó, anh hân hoan ra mặt, liền
bắt một bài hát : "Chị đoàn em nghiêm trang đã đến đây
rồi....", cả đám người : già có, trẻ có, dù trong vòng tròn
hay ngoài vòng tròn vừa vỗ tay vừa ca theo, tiếng hát vang rền khiến
vài người bản xứ đi đường ghé mắt nhìn vào và cũng vui chung
niềm vui của đoàn người Việt Nam kia .Ộ
- : loại máy cassette radio bỏ túi, nghe bằng headphone.
- : lý thuyết lái xe.
- : loại áo gió khoác ngoài vào mùa thu hay Xuân.
