Khi
hành thiền, điều tối quan trọng là hành giả phải có thái độ đúng đắn, tức:
1. Không nên chú tâm
quá độ.
Không nên kiểm soát hay áp chế
tâm, mà để cho luồng tư tưởng tự nhiên trôi chảy.
Không cố gắng tạo nên, (tức cố
làm cho khởi phát) điều gì mới mẻ.
Không nên cưỡng ép mình phải
làm điều gì hay tự kềm chế, ngăn ngừa mình làm điều gì.
2. Không nên cố gắng
tạo điều gì mới.
Nhưng không loại bỏ những gì
đang xảy diễn.
Không quên hay biết những gì
đang phát sanh hay đang chấm dứt.
Phải giữ chánh niệm, luôn luôn
hay biết những gì đang sanh khởi hay đang chấm dứt.
3. Cố gắng tạo điều gì
mới là lobha (tham).
Cố loại bỏ những gì đang xảy ra
là dosa (sân).
Nếu có điều gì xảy ra hay chấm
dứt mà không hay biết là moha (si).
4. Chỉ khi nào tâm quan
sát không chứa đựng tham (lobha), sân (dosa), hoặc lo âu sợ
sệt (soka) thì tâm thiền mới khởi sanh.
5. Hành giả phải xem
xét tỉ mỉ, quan sát thái độ của mình trong khi hành thiền.
6. Hãy thận trọng nhìn
và chấp nhận cả hai: những kinh nghiệm tốt và những kinh nghiệm xấu.
7. Ta chỉ muốn có những
kinh nghiệm tốt.
Những gì không vừa lòng, dầu
nhỏ bé ít oi thế nào ta cũng không muốn.
Như vậy có công bình chăng ?
Có phải đường lối của Giáo Pháp
(Dhamma) là như vậy chăng ?
8. Không mong cầu điều
gì.
Không ham muốn điều gì.
Không nên băn khoăn lo ngại.
Bởi vì khi tâm mong cầu, ham
muốn, hay băn khoăn lo ngại thì pháp hành ắt bị trở ngại.
9. Trong khi hành
thiền, tại sao ta chú tâm quá độ ?
Phải chăng vì ta muốn điều gì
xảy ra ?
Muốn có điều gì ?
Hay muốn điều gì chấm dứt ?
Thông thường là vậy.
10. Nếu cảm nghe tâm mệt
mỏi không yên, tức có điều gì sai lầm trong đường lối thực hành.
11. Ta không thể hành
thiền tốt đẹp khi tâm quá căng thẳng.
12. Nếu thân và tâm đều
mệt mỏi, nên xét lại đường lối thực hành của mình.
13. Hành thiền là thận
trọng xem chừng và giác tỉnh quan sát, hiểu biết rõ ràng.
Không nghĩ ngợi, không suy tư,
không xét đoán.
14. Không nên hành thiền
với tâm mong cầu điều gì hay có ý muốn điều gì xảy ra.
Cầu mong và ham muốn chỉ làm
tinh thần căng thẳng, cơ thể mệt mỏi.
15. Tâm hành thiền phải
thư giãn, thoải mái và an lạc.
16. Cả hai thân và tâm
phải được khoan khoái an nhàn.
17. Một trạng thái tâm an
khinh (nhẹ nhàng thoải mái) sẽ giúp hành thiền tốt đẹp.
Ta có thái độ đúng đắn như vậy
chăng ?
18. Hành thiền là: bất
luận gì xảy đến dầu tốt hay xấu, cứ chấp nhận, giữ tâm thư giãn và nhìn nó
(tức nhìn tâm), quan sát.
19. Tâm đang làm gì ? Tâm
đang suy nghĩ ? Hay đang hay biết (niệm) ?
20. Hiện giờ tâm đang ở
đâu?
Bên trong hay bên ngoài ta ?
21. Cái tâm suy niệm
(canh chừng / quan sát), có hay biết hay tận tường cặn kẽ không?
Hay chỉ biết thoáng qua trên bề
mặt?
22. Không nên cố gắng làm
cho sự vật xảy diễn đúng theo ý mình.
Phải cố gắng hiểu biết những gì
đang xảy ra đúng như trong thực tế nó thật sự là vậy.
23. Không nên để tâm suy
tư quấy rầy.
Hành thiền không phải để ngăn
ngừa tâm suy nghĩ.
Nhận ra tư tưởng khi nó vừa
khởi sanh là pháp hành mà ta đang thực tập.
24. Không cần phải loại
bỏ đối tượng của tâm (những hiện tượng / hay những gì đang xảy diễn / hay
đang được hay biết). Phải biết (và như vậy phải ghi nhận / quan sát) những
ô nhiễm do đối tượng làm khởi sanh bằng cách ấy sẽ loại bỏ ô nhiễm.
25. Đối tượng không quan
trọng, cái tâm ở phía sau – đang quan sát đối tượng – là quan trọng hơn.
Hãy cố gắng hay biết cái tâm ấy. Nếu cái tâm quan sát sinh hoạt có thái độ
đúng. Đối tượng sẽ là đối tượng đúng.
26. Chỉ khi có đức tin (saddhā),
tinh tấn (viriya) mới sinh khởi.
Có tinh tấn, niệm (sāti)
sẽ liên tục.
Chỉ khi niệm liên tục, định (samādhi)
mới được củng cố vững chắc.
Khi định kiên cố vững chắn, ta
sẽ hiểu biết đúng thực tướng của sự vật.
Khi bắt đầu hiểu biết thực
tướng của sự vật, hiểu sự vật thật sự đúng như sự vật là vậy, đức tin càng
tăng trưởng thêm.
27. Chỉ chú tâm ngay vào
khoảnh khắc hiện tại.
Không trở lui về quá khứ.
Không bàn thảo kế hoạch cho
tương lai.
(Chúng tôi đánh máy lại nguyên
văn cẩm nang trên, không sửa đổi gì cả !)
http://www.buddhismtoday.com/viet/thien/thaido_hanhthien.htm