- TRUYỆN THƠ TIỀN THÂN ĐỨC
PHẬT
- ( Tập 1 )
- Người kể truyện:
- ________________
* LỜI NÓI
ĐẦU
TRUYỆN TIỀN THÂN ĐỨC PHẬT
được ghi chép trong Kinh Bổn Sanh (Jàtaka). Đây là tập thứ 10 trong Tiểu
Bộ Kinh. "Tiền thân" là những đời sống trước, những kiếp quá
khứ. Mỗi truyện thường gồm: phần truyện hiện tại, phần truyện quá
khứ, phần kết hợp và một bài kệ.
Phần "TRUYỆN HIỆN TẠI"
kể một câu truyện được xem là đang xảy ra trong thời Đức Phật còn tại
thế. Nhân dịp này Đức Phật nhắc lại một câu truyện trong quá khứ
có liên quan.
Phần "TRUYỆN QUÁ KHỨ"
kể một câu truyện từ thời xa xưa có liên hệ đến những nhân vật
trong câu truyện hiện tại. Trong truyện quá khứ luôn luôn có sự hiện diện
của một vị Bồ Tát, vị này là tiền thân của Đức Phật.
Phong cách đạo đức của các
vị Bồ Tát thật toàn hảo từ sự suy tư cho đến lời ăn tiếng nói và
việc làm. Ngài là nhân vật chính cao cả, phi thường với nếp sống chân
thiện, hướng thượng. Ngài thường giáo hóa người chung quanh bằng tấm
gương đạo đức của chính mình. Ngài có đầy đủ các đức tính như trì
giới thanh tịnh, bố thí rộng rãi, Thiền định tinh tấn liên tục và
hành trì hạnh nhẫn nhục cao độ đến mức xả thân. Các vị Bồ Tát
này khi thì làm thú vật, khi thì làm người, đôi khi làm chư thiên, có
lúc làm thần cây v.v…
Phần "KẾT HỢP" là
phần liên kết truyện hiện tại với truyện quá khứ. Chỉ rõ sự liên hệ
giữa những nhân vật chính trong hai câu truyện, để rồi "nhận diện
tiền thân" tức là nói rõ ra rằng "người này", "sinh vật
này" trong truyện quá khứ "là ai" trong truyện hiện tại.
Mỗi truyện tiền thân có một
bài "KỆ". Kệ đó thường dựa vào câu truyện để đưa ra lời
phê bình.
Tập TRUYỆN TIỀN THÂN ĐỨC
PHẬT được coi là do các đệ tử của Đức Phật trước tác và mượn
tiếng là Phật dạy để phổ biến những lời giáo huấn của Đức Phật.
Người ta suy ra rằng các vị này sống trong thời Đức Phật hoặc chỉ
sau đó khoảng vài chục năm. Đầu tiên truyện được truyền khẩu, về
sau người ta sưu tập lại và ghi chép thành kinh sách.
Các truyện tiền thân thật sự
là những tài liệu có giá trị cả về mặt văn học, sử học, ngôn ngữ
học, đạo đức học và giáo dục Phât giáo... Truyện có mục đích tạo
niềm tin vào đạo pháp trong mọi tầng lớp xã hội. Truyện mở ra một kỷ
nguyên mới trong cung cách truyền bá đạo Phật.
Các truyện tiền thân này, nhất
là các truyện về súc vật, nhiều khi vượt qua biên giới tôn giáo và trở
thành cổ tích dân gian, nửa thần thoại, nửa thực tế, không lệ thuộc
một tôn giáo nào hay xứ sở nào cả. Đây là gia tài chung của nền văn hóa
dân gian. Chính vì vậy mà các truyện tiền thân này rất được phổ biến,
không những trong giới Phật tử mà còn lan ra khắp cả mọi địa phương
và mọi dân tộc nữa. Truyện tồn tại với giá trị độc đáo trong nền
văn chương thánh thiện của thế giới. Mặc dù đã hơn hai ngàn năm trăm
năm qua kể từ khi những truyện này được kể, ngày nay truyện vẫn chứa
đựng sự hấp dẫn và còn có khả năng lôi cuốn làm say mê tâm hồn các
độc giả trẻ em cũng như người lớn.
*
Các truyện tiền thân
Đức Phật đã được nhiều người kể lại, thường là bằng văn xuôi,
đôi khi bằng tranh ảnh. Trong cuốn sách này, và có lẽ đây là lần đầu
tiên, truyện được kể lại bằng một ngôn ngữ bình dị dưới hình thức
thơ, những vần thơ "lục bát" có tính cách thuần túy dân tộc,
để người đọc và người nghe dễ hiểu và dễ nhớ.
Tác giả khi kể lại truyện
tiền thân bằng thơ đã dựa vào tài liệu tiếng Anh tương đối ngắn gọn
và đơn giản là: "BUDDHIST TALES FOR YOUNG AND OLD" của Ven. Kurunegoda
Piyatissa Maha Thera và Todd Anderson. Tài liệu gồm 2 cuốn với tổng cộng 100
truyện.
Phần tranh phụ họa trong cuốn
thứ nhất (1995) là do Sally Bienemann, Millie Byrum và Mark Gilson. Phần tranh phụ
họa trong cuốn thứ nhì (1996) là do John Patterson. Vì truyện kể nhắm cho
các độc giả phương Tây nên các tranh vẽ hầu như thiếu sắc thái Á Đông.
Tài liệu trên đây không đề
cập tới phần "Truyện Hiện Tại" mà chỉ đơn giản đề cập đến
phần "Truyện Quá Khứ" của các truyện tiền thân mà thôi.
Cuối sách là phần "Nhận
Diện Tiền Thân Đức Phật" giới thiệu cho mọi người được biết
người nào, sinh vật nào, thần nào là vị Bồ Tát (tức tiền thân Đức
Phật) trong câu truyện quá khứ đã kể ở trên.
Tác giả khi kể truyện lại
bằng thơ cũng đã tham khảo thêm các truyện về tiền thân Đức Phật của
Hòa thượng Thích Minh Châu dịch từ nguyên bản tiếng Pali và do Viện
nghiên cứu Phật học Việt Nam ấn hành.
Bộ "TRUYỆN THƠ TIỀN THÂN
ĐỨC PHẬT" của cư sĩ Tâm Minh Ngô Tằng Giao gồm nhiều tập. Tập số
1 này gồm 25 truyện thơ và có nhan đề là: "QUỶ TRONG SA MẠC".
Ước mong rằng người đọc
cũng như người nghe truyện sẽ ghi nhớ mãi trong tâm cái nếp sống đạo
đức chân chính cùng những lời khuyên dạy quý báu của vị Bồ Tát trong
truyện để cùng nhau cố gắng noi theo hầu đạt được cái Chân, Thiện,
Mỹ trong cuộc sống hàng ngày.
DIỆU PHƯƠNG
Mục lục | Lời
nói đầu | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |